Αρχαιολογικός χώρος Ευρωπού

Η Ευρωπός είναι από τις σημαντικότερες από αρχαιολογική άποψη, τοποθεσίες της περιοχής, με ευρήματα από την προϊστορική εποχή. Είναι κυρίως γνωστή γιατί εδώ βρέθηκε το περίφημο αρχαϊκό άγαλμα του Κούρου (650 π.Χ.) σε φυσικό μέγεθος (ύψος 1,80μ.), κυκλαδίτικης τεχνοτροπίας και είναι το μοναδικό που ανακαλύφθηκε στο βορειοελλαδικό χώρο, φυλασσόμενο στο αρχαιολογικό μουσείο του Κιλκίς. Σημαντικά επίσης ευρήματα της περιοχής είναι , το χρυσό βραχιόλι του κιβωτιόσχημου τάφου και το χρυσό στεφάνι που φυλάσσονται στο αρχαιολογικό μουσείο της Θεσσαλονίκης. Η αρχαία πόλη της Ευρωπού βρίσκεται περίπου 1000μ. νοτιοδυτικά από το σημερινό χωριό, στη λοφοσειρά που δεσπόζει στην περιοχή. Εκεί έχουν αποκαλυφθεί σημαντικά ταφικά μνημεία των ύστερων ρωμαϊκών χρόνων τα οποία διαμορφώθηκαν και ο χώρος έχει καταστεί επισκέψιμος. Η πόλη παρουσιάζει συνεχή κατοίκηση από τον 6ο π.Χ. αιώνα μέχρι το τέλος της αρχαιότητας. Η αρχαία πόλη της Ευρωπού ανήκε στις πόλεις της Κάτω Μακεδονίας. Η ταύτιση του χώρου με την αρχαία πόλη έγινε το 1938. Η ανασκαφική έρευνα ξεκίνησε το 1989 και αποκαλύφθηκε τμήμα της νεκρόπολης. Στη διάρκεια του 4ου-5ου αι. πΧ, η Ευρωπός ήταν από τις πλέον αναπτυγμένες και οχυρές πόλεις της Βοττιαίας. Η πλειονότητα των τάφων είναι ακτέριστοι. Υπάρχουν και κτερισμένοι με αγγεία, όπλα, εργαλεία, ειδώλια, κοσμήματα και νομίσματα, ταφικά έθιμα ίδια με της υπόλοιπης Μακεδονίας. Περισσότερα στοιχεία υπάρχουν για τη Ρωμαϊκή εποχή και τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Οι ανασκαφές στην ακρόπολη αποκάλυψαν μικρό τμήμα του πολεοδομικού ιστού και μάλιστα στη φάση της ερήμωσης και εγκατάλειψης του, γύρω στον 6ο αι πΧ.